Bugüne kadar hiç bireysel olarak çevreyi ne kadar kirlettiğini ve doğaya istemeden de olsa zarar verdiğini hiç düşündün mü? Sahip olduğun yaşam tarzı ve alışkanlıkların nedeniyle çevre kirliliğine hiç fark etmeden katkı bulunuyor ve canlı ekosistemini etkileyecek birçok farklı davranışta bulunuyor olabilirsin. Çevre kirliliğine neden olan birçok etken vardır ve bu etkenlerin bazıları günlük hayatımızda karşımıza çıkan küçük şeyler olabilir. Elektrikleri açık bırakmak ya da toplu taşımayı kullanmamak bunlardan bazıları mesela. 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nde bir birey olarak çevreyi nasıl kirletebileceğini ve doğaya zarar verebileceğini bu yazımızda bulabilirsin.
Fosil yakıt kullanımı
Fosil yakıtlar, dünyamızın başına dert açan en önemli unsurlar arasında ve çevre kirliliğine neden olan etkenlerde de ilk sıralarda yer alıyor. Bu tür yakıtların yanması sonucu atmosfere sera gazları salınıyor. Bu da iklim değişikliğine ve hava kirliliğine neden oluyor. Gün içerisinde sıkça otomobil kullanımı, enerji üretimi ve ısıtma/soğutma sistemlerindeki fosil yakıtlar tercih edilmesi çevre kirliliğine büyük katkıda bulunuyor. Benzinli ya da dizel yakıtları kullanan araçları tercih etmek, toplu taşımadan uzak durmak, sıcak ya da soğuk ortamlar yaratmak için klima kullanmak çevreyi kirleten önemli alışkanlıklar arasında sayılıyor.
Atık yönetimi
Yanlış atık yönetimi, çöp depolama alanlarındaki atıkların çevreye yayılmasına neden oluyor ve çevre üzerinde çok kirletici etkilere neden olabiliyor. Plastikler, elektronik atıklar, tehlikeli kimyasallar ve diğer atıkların uygun şekilde bertaraf edilmemesi, çevre kirliliğinin artmasına yol açıyor. Eğer sen de evinde, iş yerinde ya da bulunduğun diğer ortamlarda atıklarını ayırmıyor ve geri dönüşüm sistemine yardımcı olacak şekilde ayrıştırma yapmıyorsan çevreye zarar veriyor olabilirsin. Kağıt, plastik, elektronik eşyalar gibi rahatlıkla geri dönüştürülebilecek ürünleri ayrıştırarak çöpe atarsan çevre ve doğa için çok büyük bir adım atabilirsin.
Su Kirliliği
Sanayi ve tarım faaliyetleri, evsel atıklar, kanalizasyon sistemlerinin yetersiz olması gibi faktörler su kaynaklarının kirlenmesine neden olabilir. Bu da suya dayalı ekosistemleri, bitki ve hayvan türlerini ve insan sağlığını olumsuz etkiler. Sen de zaten kısıtlı olan ve kendi doğal döngüsünde dönen suyu kirletiyor, boşa harcıyor ve korumaya yönelik bir faaliyet yapmıyorsan doğamıza zarar veriyor olabilirsin. Evlerden gelen atık su ve kanalizasyon sistemleri suyu kirletebilir. Evlerden gelen deterjanlar, temizlik kimyasalları, yağlar ve diğer atık maddeler kanalizasyon sistemine karışarak su kaynaklarını kirletebilir. Plastik atıklar, özellikle denizlere ve okyanuslara atıldığında, su kaynaklarını kirletir. Plastik şişeler, poşetler, pipetler ve diğer tek kullanımlık plastik ürünler, sucul yaşamı tehlikeye atar ve su ekosistemlerinin sağlığını olumsuz etkiler.
Enerji tasarrufu
Elektrik enerjisi üretimi de enerji kirliliği yaratabilir. Enerji üretimi için kullanılan kömür santralleri veya gaz santralleri gibi tesisler, sera gazı emisyonlarının yanı sıra hava ve su kirliliğine neden olabilir. Fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih etmek, enerji kirliliğini azaltmaya yardımcı olur.
Enerji verimliliğine önem vermemek ve enerjiyi gereksiz yere tüketmek de enerji kirliliğine katkıda bulunur. Örneğin, enerji tasarruflu ampuller yerine geleneksel ampulleri kullanmak, elektrikli cihazları gereksiz yere açık bırakmak veya izole edilmemiş evlerde ısı kaybını önlememek gibi durumlar enerji israfına ve kirliliğine yol açar. Enerji kirliliğini azaltmak için yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih etmek, enerji verimliliğine önem vermek, enerji tasarruflu cihazlar kullanmak, toplu taşıma veya bisiklet gibi sürdürülebilir ulaşım seçeneklerini tercih etmek, enerji tüketimini azaltarak doğamızı koruyacaktır.
Sen de çevreyi kirletiyorsun…
Hepimiz, bireysel olarak çevrimizi kirletiyoruz ve çoğu zaman farkında olmadan, bilmeden doğamıza zarar veriyoruz. Buna neden olan en temel etken bilinçsiz ya da kayıtsız olmak olabilir. Çünkü bunu sahip olduğumuz yaşam tarzı ve günlük alışkanlıklarımız ile yapıyoruz. Örneğin, elektrikli aletleri gereksiz yere açık bırakmak veya kullanmadığın ışıkları açık halde bırakmak gibi enerji tüketim alışkanlıkları çevre kirliliğine katkıda bulunabiliyor. Yine benzinli araçları sıkça kullanmak, düzenli olarak uçakla seyahat etmek veya atık ayırma uygulamalarına dikkat etmemek de çevre kirliliğine neden olan alışkanlıklar arasında sayılıyor. Doğaya verdiğin zararın ne kadar büyük olduğunu anlamak ve bireysel olarak çevreyi ne kadar kirlettiğini belirlemek için günlük hayatınızda yaptığın tercihleri gözden geçirerek işe başlayabilirsin. Enerji tasarrufu yapmaya, geri dönüşüme özen göstermeye, sürdürülebilir ulaşım seçeneklerini kullanmaya ve doğal kaynakları korumaya yönelik adımlar atabilirsin. Bu küçük adımlarla bile, toplumun genelinde çevre kirliliğini azaltmaya yardımcı olabilirsin.
YORUM YAP